بخش اول 2unit
فهرست نویسی
اصطلاح فهرست نویسی بر جریان فراهم کردن مدخل ها برای یک فهرست دلالت دارد. فهرست نویسی توصیفی به معنای فراهم کردن اطلاعات کتابشناختی بر پیشینه های فهرست نویسی به استثنای نمایش موضوعی است. به عبارت دیگر فهرست نویسی توصیفی شامل ارائه ی توصیف کتابشناختی و تعیین نقاط دسترسی از طریق اسامی و عناوین است.
در اولین روزهای خدمات کتابخانه، فهرست نویسی بیشتر یک فعالیت انفرادی برای هر کتابخانه بود. هر کتابخانه فهرست خودش را با مناسب ترین روش برای اهدافش فراهم می کرد. پیشینه های کتابشناختی در شکل ها و سبک هایی ارائه می شدند که از کتابخانه ای به کتابخانه ای دیگر تفاوت داشت.
به تدریج، کتابداران به مزایای همکاری بین کتابخانه ای و استاندارد کردن اقداماتشان پی بردند. نیاز به قواعد کار فهرست نویسی آشکار شد. تناسب پیشینه های فهرست نویسی در فهرستهای کتابخانه های مختلف خدماتی را برای کاربرانی که از یک کتابخانه به کتابخانه ی دیگر می رفتند آسان می کند. این فرآیند زمینه همکاری کتابخانه ها را فراهم می کند و از طریق فهرست نویسی متمرکز یا تعاونی صرفه جویی در فعالیتهای کتابخانه به وجود می آورد.
از اواسط قرن 19، مجموعه ای از قواعد فهرست نویسی به وجود آمدند. هر قانون جدید سعی می کرد که قوانین قبلی اش را توسعه دهد. قواعد اولیه بیشتر تلاشهای افراد را نشان می دهد، و قواعد بعدی نتیجه ی تعهدات مشترک هستند.
تعریف و هدف
یک فهرست، یک لیست و شاخصی است از یک مجموعه ی کتاب و یا دیگر مواد. این قادر می سازد استفاده کننده را که بیابد:
- چه موادی در حال حاضر در مجموعه وجود دارد.
- ممکن است در کجا این مواد پیدا شوند.
ممکن است که مجموعه با یک یا چند کتابخانه یا پایگاههای خدمات اطلاعاتی مرتبط باشد. در صورت دوم، فهرست موسوم است به "فهرست مشترک".
فهرست وجوه مشترک زیادی با کتابنامه دارد، که همچنین لیستی از کتابها و یا دیگر مواد است. قواعد یکسانی برای تدوینشان وجود دارد و آنها را می توان به جای یکدیگر به کار برد.
کتابشناسی محض شاخصی برای مجموعه ی خاص نیست بلکه فقط لیستی از کتابها و یا دیگر مواد در حوضه ی محدودی است، زیرا این واقعا غیر ممکن است که بتوان همه ی مواد از همه ی کشورها و همه ی دوره ها درباره ی همه ی موضوعات را فهرست کرد.
هنر (یا احتمالا علم ) فهرست نویسی هم به فهرست ها و هم به کتابشناسی ها مربوط می شود . این هنر توصیف و فهرست کردن منابع است به طریقی که تا حد ممکن ماهیت و دامنه آنچه که موجود است را سهل و ممکن می کند ، یعنی در کجا این منابع قرار دارند و می توان آنها را بدست آورد .
فرایند فهرست نویسی
جامعه معاصر یک انفجار خارق العاده اطلاعاتی را تجربه می کند : این امر به رشدی مناسب با انتشار کتب و دیگر مواد که نقش حاملان اطلاعات را ایفا می کنند منجر شد . به طورکلی ، بدون کمک فهرست نویسی اکنون فهمیدن اینکه چه منابعی موجود است و در کجا می توان آنها را بدست آورد ، اگر غیر ممکن نباشد در حال حاضر عملی نیست .
فرایند فهرست نویسی اساسا شامل دو فعالیت است : اول ایجاد شناسه مناسب درمورد چیز خاصی است و دوم کاربرد بعدی این و دیگر مدخل ها برای ساختن فهرست واقعی است . کامپیوتر نمی تواند کار اول را انجام دهد ،یعنی عنصری خردمندانه که در حال حاضر تنها انسان می تواند آن را انجام دهد ، تولید یک مدخل فهرستی مستلزم پاسخ گفتن به سؤالاتی نظیر : عنوان کتاب چیست ؟
چه شخصی یا سازمانی مسئول فهرست مطالب است ؟ چه کسی آن را منتشر کرده است؟ چه زمانی منتشر شده است ؟ و غیره . سؤالاتی نظیر اینها را نمی توان با یک ماشین پاسخ داد . برای مثال ، نمی تواند بین یک نویسنده ، و یک عنوان فرق گذارد.
اما کامپیوتر قادر است وظایف گوناگون دفتری مربوط به بکارگیری مدخل ها را انجام دهد . مثلا کامپیوتر می تواند به سرعت مدخل های فهرست را مرتب کند ، و یا مدخل هایی را که هماهنگ با یک مقطع جستجوی خاص هستند را جستجو کند . و تسهیلات تجسس که فراهم میاید بسیار قویتر است از آنچه با فهرست راهنمای دستی امکان پذیر است .
کامپیوتر مدخل را به هر نظمی که ما می خواهیم دوباره مرتب می کند ، ممکن است که بعنوان ابزار ایجاد یک فهرست یا کتابشناسی در نسخه چاپی به کار برده شود ،یعنی اینکه به صورت فبلم یا روی کاغذ نوشته شده چاپ شده باشد . با این وجود امروزه رایج تر است که از دسترسی پیوسته بهره بگیریم . به این معنا که مداخل یک فهرست را در یک ماشین ذخیره کرد و بنابر هر نیاز کاربر می توان آن را جستجو کرد و به آنها نمایش داد.
کلمات
access points= نقاط دسترسی
advantages= مزایا
bibliographic deion = توصیف کتابشناختی
bibliography = کتابنامه
catalog record = پیشینه ی فهرست
centralize= متمرکز
codification = قواعد
compilation = تدوین
compatibility = تناسب، هماهنگی
cooperative = تعاونی
deive cataloging = فهرست نویسی توصیفی
economize = صرفه جویی کردن
entries = مدخل ها
gradually = به تدریج
principles = قواعد
presentation = ارائه
some restricted = محدود
subject representation = نمایش موضوعی
varied = تفاوت داشتن
undertakings = تعهدات
union catalog = فهرست مشترک
Contemporary = معاصر
Extraordinary = خارق العاده
Explosion in knowledge = انفجار اطلاعات
Corresponding = مطابق
Operation = عملکرد
Manipulation = بکارگیری
Intellectual = عقلانی ، خردمندانه
Distinguish = تشخیص دادن
Clerical = دفتری
Sort = مرتب کردن
Requirement = نیاز